İ'lem Eyyühel - Aziz Kafirlerin medeniyeti ile mü'minlerin medeniyeti arasındaki fark: Birincisi, medeniyet libasını giymiş korkunç bir vahşettir. Zahiri parlıyor, batınıda yakıyor, Dışı süs içi pis, sureti me'nus sireti makus bir şeytandır
İkincisi:batını nur, zahiri rahmet,içi muhabbet, dışı uhuvvet, sureti muavenet sireti şefkat, cazibedar bir melektir.
Evet mü'min olan kimse, iman ve tevhid iktizasıyla, kainata bir mehd-i uhuvvet nazarıyla baktığı gibi; bütün mahlukatı bilhassa insanları, bilhassa islamları birbiriyle bağlayan ip de, ancak uhuvvettir.Çünki imanbütün mü'minleri bir babanın cenh-ı şefkati altında yaşıyan kardeşler gibi kardeş addediyor.
Küfür ise, öyle bir bürudettir ki kardeşleri bile kardeşlikten çıkarır . Ve bütün eşyada bir nevi ecnebilik tohumunu ekiyor.Ve her şeyi her şeye düşman yapıyor.
Evet hamiyet-i milliyelerinde bir uhuvvet varsa da , muvakkattır . Ve ezeli ebedi iftirak ve firak ile muttasıl ve mahduttur.
Amma kafirlerin medeniyetinde görülen mehasin ve yüksek terakkiyat-ı sanayi(bunlar) tamamen medeniyet-i İslamiyeden,Kur'anın irşadatından, edyan-ı semaviyeden in'ikas ve iktibas edildiği "Lemeat" ile "sünuhat" eserlerimde istenildiği gibi izah ve isbat edilmiştir...
Mesnevi-i Nuriye